KAFFKA  Margit

KAFFKA Margit

Hongaarse postzegel van Kaffka Margit.

Biografie:

Geboren: 10 juni 1880 (Nagykároly in Hongarije, huidig Carei in Roemenië)
Overleden: 1 december 1918 (Budapest)

Een van de belangrijkste vrouwelijke Hongaarse schrijvers

Kaffka Margit Emília Johanna werd op 10 juni 1880 geboren in Nagykároly, het huidige Carei in Roemenië, in een familie van lagere Hongaarse adel. Kaffka, met dubbele f geschreven, is géén familie van Franz Kafka (een Duitstalige schrijver, ° Praag, 3 juli 1883 – Kierling, 3 juni 1924, als kafkaësk bekend geworden).
Zij kende een moeilijke jeugd, als zesjarige verloor zij haar vader, Kaffka Gyula, een openbare aanklager, en haar moeder, Uray Margit, kon de zorg voor beide dochters niet meer aan. Kaffka's jongere zus werd door de grootouders opgevangen, maar Margit werd naar de katholieke kostscholen gestuurd. Ondanks de moeilijkheden bood dat haar wel de mogelijkheid aan om verder te studeren. Na de middelbare school volgde zij een opleiding tot onderwijzeres bij de Zusters van Barmhartigheid in Szatmár. Doordat ze de opleiding niet kon bekostigen, moest zij in ruil voor onderwijs een jaar les geven aan een van de scholen van de zusters in Miskolc. In deze periode verschenen ook haar eerste geschriften, gedichten en romans. Later werd ze een full-time medewerkster aan Nyugat, het belangrijkste tijdschrift van het tijdperk. In 1899 volgde Kaffka een opleiding tot docent middelbaar onderwijs aan het Erzsébet Instituut in Budapest. Hier leerde zij het bruisende leven van de hoofdstad kennen.
Op 17 februari 1905 trouwde zij met bosbouwkundige Frõlich Brunó en het koppel kreeg een zoon, László. Het echtpaar woonde en werkte in Miskolc, maar Margit drong aan op een overplaatsing van het werk van haar echtgenoot. Ze verlangde terug naar de grote stad Budapest. Het gezin verhuisde, waar haar man voor het Ministerie van Landbouw ging werken, maar hun geluk was geen lang leven meer beschoren. In 1910 werd de scheiding aangevraagd. Kaffka nam de zorg van haar zoon op zich en combineerde de carrières van schrijver, moeder en lerares. Tussen 1910 en 1915 werkte zij als onderwijzeres in Budapest. Tijdens deze periode zou zij haar beste werk afleveren (Színek és évek (Colours and Years) - 1912).
In 1914 trouwde Kaffka voor een tweede keer, nu met de veel jongere Bauer Ervin (arts, patholoog en biologisch antropoloog), broer van de auteur en literatuurcriticus Balázs Béla. Als arts werd hij onmiddellijk gestationeerd in o.a. Temesvár. Kaffka bleef in de hoofdstad, maar bezocht haar man met regelmaat. In het begin van de Eerste Wereldoorlog stopte zij met haar werk als onderwijzeres om zich volledig toe te leggen op haar literair werk.
In december 1918 kwam Kaffka Margit op 38-jarige leeftijd te overlijden aan de Spaanse griep. Haar zoon stierf één dag later.

 

Kaffka Margit. Kaffka Margit, geschilderd portret. Kaffka Margit.
Kaffka Margit.
Margit en haar zoontje Frõlich László. Margit en Bauer Ervin. Een jonge Bauer Ervin.
Margit en haar zoontje Frõlich László.
Margit en Bauer Ervin.
Een jonge Bauer Ervin.

Haar werk behandelde meestal twee hoofdthema's: de val van de adel en de lichamelijke en geestelijke ontberingen van de onafhankelijke vrouwen in het begin van de 20ste eeuw. Ze schreef vaak over haar persoonlijke herinneringen aan de grote nationale crises, de in het oog springende tegenstellingen van de anachronistische maatschappij in Hongarije.
Haar literaire loopbaan kan onderverdeeld worden in drie hoofdstukken: van 1901 tot aan het begin van Nyugat in 1908, de tweede periode die eindigde in de oorlog tot 1918 en een derde periode gekenmerkt door de harde jaren na de oorlog, die eindigde met haar dood in 1918.
1912 werd gekenmerkt door de release van haar eerste en belangrijkste roman, Színek és Évek (Colours and Years), over het omgaan met het lot van de adellijke klasse en de vrouwen. Haar tweede meest beroemde werk is Hangyaboly (The Ant Heap), dat ging over het verzamelen van haar herinneringen uit de jaren bij de Zusters van Barmhartigheid in Szatmár, en dat gepubliceerd werd in 1917.

Kaffka was een van de belangrijkste Hongaarse vrouwelijke auteurs en een belangrijk lid van de Nyugat generatie. Zij was vooral geinspireerd door Kiss Józsf, Szabolcska Mihály en de schrijversgroep van het periodiek Hét. Ady Endre, zelf een Hongaars dichter, noemde haar een "groot, groot schrijver"


Ady Endre. Balázs Béla.
Ady Endre.
Balázs Béla.

 

Standbeeld in Nagykároly door Árpád Deák... ...en in Budapest.
Standbeeld van Kaffka Margit (door Árpád Deák) in Nagykároly (links), en in Budapest (rechts).


Het geboortehuis van Kaffka Margit in Nagykároly. Gedenkplaat aan het geboortehuis van Kaffka Margit in Nagykároly.
Het geboortehuis van Kaffka Margit in Nagykároly, met gedenkplaat.

 

Oeuvre

  • Versek ('Gedichten', 1903)
  • Levelek a zárdából (dagboek roman, 1904)
  • A gondolkodók és egyéb elbeszélések (verhalen, 1906)
  • Csendes válságok (verhalen, 1909)
  • Képzelet-királyfiak (sprookjes, 1909)
  • Csendes válságok (verhalen, 1910)
  • Csonka regény és novellák (verhalen, 1911)
  • Tallózó évek (gedichten, 1911)
  • Utolszor a lyrán (gedichten, 1912)
  • Süppedő talajon (verhalen, 1912)
  • Színek és évek (Colours and Years) (roman, 1912)
  • Mária évei (roman, 1913)
  • Szent Ildefonso bálja (verhalen, 1914)
  • Két nyár (roman, 1916)
  • Állomások (roman, 1917)
  • Hangyaboly (The Ant Heap) (roman, 1917)
  • Kis emberek barátocskáim (collectie van vroeger werk, 1918)
  • Az élet útján (gedichten, 1918)
  • A révnél (verhalen, 1918)

    Színek és évek (1912). Mária évei (1913) Hangyaboly (1917).   Kaffka Margit, Válogatott novellái.
    Színek és évek (1912).
    Mária évei (1913)
    Hangyaboly (1917).
     
    Kaffka Margit, Válogatott novellái.

    Het graf van Kaffka Margit in Budapest, op het Farkasréti temető.
    Het graf van Kaffka Margit in Budapest, op het Farkasréti temető.

    Pagina geïnspireerd door, en gedeeltelijk gebaseerd op, een artikel over Kaffka Margit in het tweetalig magazine 'Most Magyarul!', nummer 50 (voorjaar 2010).